Tên thường gọi: Tang bạch bì
Tên khác: Tang căn bạch bì, sinh tang bì, chích tang bì, phúc xà bì, mã ngạch bì, yến thực tằm.
Tên khoa học: Cortex mori Albae Radicis
Họ: Dâu tằm (Araceae)
Một số đặc điểm chung của tang bạch bì
Có lẽ một trong số chúng ta vẫn chưa biết tang bạch bì thực chất chính là vỏ cửa rễ cây Dâu tằm (họ Morus alba L.), đây một loài cây gỗ đại mộc cao đến 15m. Lá của cây mọc so le nhau với hình bầu dục, đầu lá nhọn hay hơi tù, viền của lá có răng cưa to liền nhau.
Được biết, đây là loại cây có thể sử dụng toàn bộ các bộ phận từ lá cây đến rễ cây. Loại cây này được trồng nhiều ở Việt Nam để lấy lá nuôi tằm và một số bộ phận khác của cây được sử dụng làm thuốc trong đó có tang bạch bì (vỏ rễ cây dâu tằm).
Bộ phận dùng
Tang bạch bì chính là vỏ rễ cây dâu tằm. Sau khi thu hái, rễ cây đưa đi rửa sạch và được cạo bỏ hết lớp vỏ màu vàng nâu bên ngoài, lấy phần bên trong có màu trắng ngà. Thu được tang bạch bì chúng ta cần xử lý sạch sẽ, rồi cắt thành từng miếng nhỏ dài khoảng 20-50cm tùy mục đích sử dụng đưa phơi nắng hoặc sấy khô. Mặt ngoài có màu trắng nhạt, bề mặt hơi nhăn. Loại dược liệu này có thể dùng sống hoặc tẩm mật sao vàng để sử dụng.
Thành phần hóa học của tang bạch bì
Tang bạch bì chứa hợp chất flavonoid gồm: mullberrochromen, mulberrin, xyclomulberrochromen, xyclomulberrin. Ngoài các hợp chất trên, tang bạch bì còn chứa axit hữu cơ, pectin, tanin, β amyrin và tinh dầu.
Tác dụng của tang bạch bì
Tang bạch có tác dụng gì?
Được chiết xuất từ những hợp chất và axit bổ dưỡng, tang bạch bì được sử dụng:
- Giúp lợi tiểu.
- Điều trị bệnh thủy thũng.
- Chữa ho khan, ho có đờm, ho do cảm cúm, ho lâu ngày, ho dai dẳng.
- Sử dụng cho người bị băng huyết.
- Chữa cao huyết áp.
Ngoài tác dụng chung các nghiên cứu cho biết tang bạch bì có một số tác dụng dược lý như:
- Làm giảm ho nhẹ, lợi niệu và gây tiêu chảy.
- Thuốc sắc và thuốc được chiết xuất từ tang bạch bì có tác dụng hạ huyết áp.
- Giúp an thần, giảm đau, chống co giật nhẹ.
Trong y học cổ truyền, tang bạch bì có vị ngọt và đắng, tính mát, có tác dụng
- Giảm ho, tiêu đờm, cắt cơn hen suyễn, khó thở.
- Sử dụng cho người bị sưng phù mặt, nóng sốt.
- Người bị tiểu rắt do phế nhiệt ngăn trở phế khí được khuyến khích sử dụng.
Liều dùng
Liều dùng của tang bạch bì
Tùy theo từng độ tuổi, tình trạng sức khỏe và một số vấn đề liên quan đến bệnh mà các thầy thuốc và bác sĩ sẽ kê đơn thuốc phù hợp với liều lượng dành riêng từng đối tượng.
Một số liều dùng thường được chỉ định sử dụng như:
Hàng ngày người bệnh có thể sử dụng từ 6–18g dưới dạng thuốc sắc hay bột. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và hiệu quả người bệnh không tự ý sử dụng cần liên hệ với thầy thuốc hoặc bác sĩ để được tư vấn sử dụng kỹ càng.
Một số bài thuốc sử dụng tang bạch bì
Chữa ho ra máu
Nguyên liệu chuẩn bị: 600g tang bạch bì, 250g gạo nếp
Bước 1: Rửa sạch toàn bộ nguyên liệu 3 lần để đảm bảo chất lượng.
Bước 2: Ngâm 600g tang bạch bì trong nước vo gạo 3 đêm
Bước 3: Xé nhỏ tang bạch bì và cho thêm 250g gạo nếp vào chảo, sao vàng, tán nhỏ (không cần quá nhuyễn) rồi trộn đều 2 nguyên liệu lại với nhau.
Bước 4: Sau khi thu được thành phẩm, mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần 8g chiêu bằng nước cơm.
Ho lâu năm
Nguyên liệu chuẩn bị: Tang bạch bì, vỏ rễ cây chanh.
Bước 1: Rửa sạch toàn bộ nguyên liệu 3 lần để đảm bảo chất lượng.
Bước 2: Đem phơi khô hoặc sao vàng.
Bước 3: Mỗi loại lấy 10g bằng nhau, sắc lấy nước uống trong ngày.
Trẻ con ho có đờm
Nguyên liệu chuẩn bị: Tang bạch bì.
Bước 1: Rửa sạch nguyên liệu 3 lần bằng nước sạch để đảm bảo chất lượng.
Bước 2: Đem phơi khô hoặc sao vàng.
Bước 3: Sử dụng 4g tang bạch đưa đi sắc lấy nước uống.
Viêm phế quản mạn
Nguyên liệu chuẩn bị: Tang bạch bì, tỳ bà diệp.
Bước 1: Rửa sạch toàn bộ nguyên liệu 3 lần bằng nước sạch để đảm bảo chất lượng.
Bước 2: Đem phơi khô hoặc sao vàng.
Bước 3: Lấy 10g tang bạch bì và 10g tỳ bà diệp đưa đi sắc lấy nước uống.
Rụng tóc
Nguyên liệu chuẩn bị: Tang bạch bì.
Bước 1: Rửa sạch nguyên liệu 3 lần bằng nước sạch để đảm bảo chất lượng.
Bước 2: Đem phơi khô hoặc sao vàng.
Bước 3: Lấy tang bạch bì giã dập, đưa đi ngâm nước. Sau đó đun sôi trong vòng 30 phút.
Bước 4: Lọc lấy nước thay thế dầu gội đầu sử dụng hàng ngày.
Lưu ý, thận trọng khi dùng tang bạch bì
Những lưu ý khi sử dụng tang bạch bì:
Không sử dụng tang bạch bì cho những đối tượng sau:
- Người bị ho do cảm phong hàn.
- Người mắc bệnh lý tiểu không tự chủ, tiểu nhiều.
Khi sử dụng tang bạch vì bạn cần tìm hiểu về tác dụng cũng như những thận trọng khi việc sử dụng tang bạch. Hãy Tham khảo ý kiến tư vấn của thầy thuốc hay bác sĩ trước khi sử dụng vị thuốc này.